Τα νέα ATH σε Bitcoin αλλά και ΕΤΗ σηματοδότησαν το νέο γύρο του bull run ή μάλλον επιβεβαίωσαν τα σενάρια ότι αυτός ο κύκλος θα είναι μεγαλύτερος ή τέλος πάντων, σε κάθε περίπτωση διαφορετικός από τους παλιότερους. Τα σενάρια πολλών ότι όταν στα $64.000 το bitcoin, δίνοντας παραπάνω από x3 από το ΑΤΗ του προηγούμενου κύκλου, θα έκλεινε και αυτό τον κύκλο, όπως παραδοσιακά το συνήθιζε, δεν επιβεβαιώθηκαν. Το S2F model μέχρι στιγμής δούλεψε καταπληκτικά τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο, ο Οκτώβριος εκτός συγκλονιστικού απροόπτου θα ακολουθήσει την ίδια συνταγή και όλα δείχνουν ότι βρισκόμαστε σε υπέροχους καιρούς.
Καθώς η αισιοδοξία επανήλθε στην αγορά τώρα είναι η ώρα να διερευνήσουμε τι να περιμένουμε για το κοντινό τουλάχιστον μέλλον της αγοράς και των κρυπτονομισμάτων.
Στο κατώφλι μιας νέας εποχής.
Bitcoin
To Bitcoin δείχνει σημάδια φοβερής ισχυροποίησης σαν asset. To FUD της Κίνας το φρενάρισε για οριακά μια εβδομάδα, στα τέλη Σεπτεμβρίου, πριν ανακτήσει πάλι την ορμή του και μπει στο Q4 του 2021 με εντυπωσιακό τρόπο. Παρατηρώντας την αντίδραση του κορυφαίου κρυπτονομίσματος στον τελευταίο διωγμό του από τις Κινεζικές αρχές, δεν μπορούμε να αποφύγουμε την εξής σκέψη: Αφού μια τέτοια οικονομική αλλά και πληθυσμιακή υπερδύναμη, δεν μπορεί να το επηρεάσει, ούτε στο ελάχιστο, τότε έχουμε να κάνουμε με ένα πολύ σκληρό νόμισμα και ισχυρό επενδυτικό εργαλείο.
Σε αυτά έρχεται να προστεθεί το γενικότερο κλίμα εφορίας γύρω από τα κρυπτονομίσματα που υπάρχει στις ΗΠΑ. Οι Ηνωμένες πολιτείες διάκεινται κάτι παραπάνω από θετικά στο χώρο του Blockchain και φαίνεται να έχουν ( ευφυώς ) αντιληφθεί την θέση τους αλλά και την ευκαιρία για έναν ηγετικό ρόλο στο μέλλον. Πολλές πολιτείες αγκάλιασαν τους διωγμένους minners, και μέσα σε λίγους μήνες η εξορυκτική ισχύς έχει ανακάμψει, αλλά και τα κέρδη έχουν μεταφερθεί στις ΗΠΑ!
Στο γενικότερο κλίμα εναγκαλισμού των ΗΠΑ με τα κρυπτονομίσματα, ακολουθεί μια μακρά λίστα. Συνταξιοδοτικά ταμεία επενδύουν σε Bitcoin, ο γίγαντας της λιανικής Walmart εγκαθιστά 200 Bitcoin ATM στα super market. Τα πολυαναμενόμενα ETFs παίρνουν τη θέση τους στα ταμπλό το ένα μετά το άλλο, και γίνονται ανάρπαστα. Η Mastercard ενσωματώνει πληρωμές σε cryptos.
Εκτός των ΗΠΑ το κλίμα είναι παρόμοιο. Μέχρι και ο Βλαντιμιρ Πούτιν φέρεται φιλικά προσκείμενος δηλώνοντας ότι «όλα εξελίσσονται» και «έχουν το δικαίωμα να υπάρχουν», προσθέτοντας ότι η ρωσική κυβέρνηση παρακολουθεί στενά την αγορά κρυπτονομισμάτων. Δεν απέκλεισε επίσης το ενδεχόμενο κάποια στιγμή τα κρυπτονομίσματα να γίνουν «μέσο πληρωμής»
Αναμφίβολα ο ”ηγέτης” παίζει μόνος του στο γήπεδο και όλα αυτά με ένα dominance πάντα κάτω από 50%. Πραγματικά δεν μπορώ να δώ κάτι στο άμεσο μέλλον που θα μπορούσε να ανακόψει αυτή την πορεία.
Μόνο ένα black swan γεγονός, που φυσικά δεν είναι ποτέ απίθανο. Αλλά αυτή τη φορά τι θα είναι αυτό; Γιατί αυτή τη φορά, δεν θα μπορεί να είναι ούτε ένα twitt του Musk, ούτε κάν μια ολόκληρη Κίνα… Τότε τι;
Μήπως το BTC ( και όχι μόνο ) είναι ήδη ένα gigantic asset class και δεν το έχουμε συνειδητοποιήσει; Η για να χρησιμοποιήσω το διάσημο απόφθεγμα του William Gibson, μήπως «Το μέλλον είναι ήδη εδώ, απλώς δεν είναι πολύ ομοιόμορφα κατανεμημένο»;
Altcoins
Με τα τέλη του Ethereum να είναι για άλλη μια φορά εκτός ελέγχου το Ethereum έφτασε σε νέο ATH. Αναμενόμενο μεν, καθώς όλοι γνωρίζουν τις αδυναμίες, αλλά το μερίδιο που κατέχει στην αγορά είναι ακόμα τεράστιο. Το 2021 όμως είναι διαφορετικό, και γιαυτό κατά τη γνώμη μου το 2022 θα αλλάξει πολύ το τοπίο στα altcoins. Υπάρχουν τώρα πολλές εναλλακτικές λύσεις ήδη έτοιμες να πάρουν μερίδιο στις αγορές των DeFi και NFTs. Με πολύ χαμηλότερες χρεώσεις και ταχύτερους χρόνους συναλλαγών, τα Solana και Terra αναπτύχθηκαν ταχύτατα, ξεπερνώντας τον προηγούμενο ανταγωνιστή τους στην κούρσα, την Binance Smart Chain. Και οι τρεις μαζί κατατρώνε το μερίδιο αγοράς του Ethereum από τις αρχές του 2021. Και το Harmony ONE έρχεται με φόρα και κινείται παραβολικά..
Το τοπίο στα Smart contracts είναι πλέον εντελώς διαφορετικό από ένα χρόνο πριν. Προσωπικά πιστεύω ότι έχει αρχίσει να διαφαίνεται ξεκάθαρα στον ορίζοντα, ότι ακόμα και ένα άκρως επιτυχημένο λανσάρισμα του ΕΤΗ-2 μέσα στο 2022, δεν θα μπορέσει να αλλάξει τη ροή των πραγμάτων που έχει διατυπωθεί πολύ εύστοχα από τον CEO του Terra Luna, Do Kwon:
“Ίσως είναι κακή ιδέα να ‘’κολλήσουμε’’ όλες τις εφαρμογές σε έναν παγκόσμιο υπολογιστή. Ίσως είναι λογικό να έχουμε ένα μέλλον πολλαπλών blockchains’’ .
Φυσικά τα DeFi κεφάλαια που που είναι ακόμα δεσμευμένα στο ETH δεν μπορούν να συγκριθούν με κανέναν από τους ανταγωνιστές του αλλά το Ethereum θα αναγκαστεί να παραχωρήσει μερίδιο αγοράς, ανεξάρτητα από το πόσο επιτυχημένες είναι οι λύσεις που θα μας δώσει σε L2. Η κυριαρχία του Ethereum στο DeFi είναι πλέον τα δύο τρίτα , από 100% πριν από ένα χρόνο.
Να μην μας παραξενέψει, αν σε ένα χρόνο από τώρα το ETH δεν θα κατέχει ούτε το 10% από την αγορά των NFTs. Σήμερα κατέχει το 80%, αλλά ο ανταγωνισμός από πολύ φθηνότερα σε τέλη, market places είναι ανελέητος.
Τι να περιμένουμε για το μέλλον;
Όπως επανέλαβα και παραπάνω το μόνο που μπορεί να σταματήσει αυτό το bull run είναι ένα black swan γεγονός. Και ακόμα και αυτά, έχουν δείξει ότι μακροπρόθεσμα, ισχυροποιούν το BTC και γενικότερα την αγορά. Η ιστορία μας έχει διδάξει ότι πάντα κάτι συμβαίνει, ώστε να γυρίζει ο τροχός της αγοράς από την αρχή.
Μπορεί και αυτές οι 180 ημέρες μεταξύ των δύο ATH να ήταν το bear market. Να άλλαξε ακόμα και η φύση, η διάρκεια και η μορφή των bear markets. Αν ισχύει αυτό, τότε ίσως είχαμε το καλύτερο bear market ever!
Υπάρχει κόσμος που πιστεύει ότι θα δούμε ξανά το BTC κάτω από τα $50.000; Ναι φυσικά και υπάρχει. Αυτό σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην τάση μας να κοιτάμε προς τα πίσω, αλλά όχι προς τα εμπρός. Η γνώμη μου είναι πώς όχι!
Δεν ξέρω αν έχουμε περάσει ήδη το κατώφλι, ή αν είμαστε έτοιμοι να το περάσουμε.
Αλλά δεν μπορώ να μην παραφράσω το ρητό του Βίκτωρ Ουγκό και να πω: “Τίποτε δεν μπορεί να αντισταθεί σε μια τεχνολογία που έχει έρθει η ώρα της.”